Programma's

De ontwikkeling, realisatie en exploitatie van de parkeergarage in de Machinefabriek zijn in voorbereiding. In dit kader heeft het college een nadere uitwerking gemaakt van de financierings- en exploitatieopzet die we is voorgelegd aan de gemeenteraad. Aanvang van de realisatie voorzien wij in het najaar van 2024, waarna de exploitatie begin 2026 aanvangt. De bedragen die we hier hebben opgenomen betreffen aanloopverliezen. Voor deze aanloopverliezen wordt bij de jaarrekening 2023 een bestemmingsreserve aanloopverliezen parkeergarage machinefabriek gevormd. Met deze reserve dekken we deze aanloopverliezen af. 

Robuustheid RUD
Na het rapport van de commissie-Van Aartsen startte het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat halverwege 2022 een programma om de werking van de omgevingsdiensten te verbeteren. In het kader van dit Interbestuurlijk Programma Versterking VTH-stelsel zijn alle omgevingsdiensten getoetst op robuustheid, effectiviteit en slagvaardigheid. Omdat uit de toets is gebleken dat RUD Zeeland niet robuust is, is het Plan van Aanpak Robuuste RUD geschreven. Daarbij is ervoor gekozen RUD Zeeland met extra personeel uit te breiden om in 2026 te kunnen voldoen aan de vereiste robuustheid.

Dit programma bevat geen autonome ontwikkelingen of wettelijke verplichtingen.

De jeugdhulp levert al jaren inhoudelijke en financiële zorgen op. Dit speelt al eerder dan 2015, het jaar waarin de jeugdhulp een verantwoordelijkheid van de gemeenten werd. Gelijke beleidsintenties als stelselwijzigingen in 1989 en 2005 stonden ook aan de basis van de Jeugdwet 2015. In 2024 constateren we dat de kosten voor jeugdhulp de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen zijn, anders gezegd de kosten blijven stijgen. Dit is niet alleen in Zeeland zo, het is een landelijke trend. 
Op deze landelijke historische ontwikkelingen worden nu opnieuw beleidsacties ingezet; de Hervormingsagenda Jeugd. In 2023 is de Hervormingagenda Jeugd geïntroduceerd. Deze agenda heeft als doel de kwalitatieve en financiële knelpunten in de jeugdzorg structureel aan te pakken. Dit met een duidelijke focus om het jeugdzorgstelsel financieel houdbaar te maken voor de toekomst. Hier ligt zowel een inhoudelijke als een kostenbesparings-opgave voor gemeenten en dus ook voor Vlissingen. 

In Vlissingen zien we een verschil met de gemiddelde landelijke en Zeeuwse ontwikkelingen. Zoals bij andere vergelijkbare gemeenten delen we een stijgend gebruik van de jeugdhulp.

De ramingen voor de uitvoering Jeugdwet zijn ieder jaar aan forse verandering onderhevig waarbij zowel voor 2023 & 2024 een overschrijding van geraamde kosten aan de orde is.
Het toekomstperspectief is zeer zorgwekkend waardoor de noodzaak om veranderingen te realiseren groot is. Vanaf 2015 zien we dat de lasten die de gemeente moet dragen voor de jeugdhulp structureel hoger is dan de middelen die vanuit het gemeentefonds beschikbaar zijn. Deze ontwikkeling maakt dat het doorgaan op deze weg maakt dat Vlissingen een gemeente wordt die deze kosten niet meer kan dragen vanwege de impact op het geheel.

Het keren van deze ontwikkeling: 
(1) zorgt voor jeugdhulp die onze kwetsbare inwoners een werkelijk beter perspectief geeft; 
(2) zorgt voor een financieel beheersbare jeugdhulp en is een opdracht die we oppakken. 
We zetten in op de veranderstrategie van de Hervormingsagenda Jeugd; we gaan veranderingen realiseren door met alle betrokken partijen de komende jaren in te zetten op ‘anders denken’ en ‘anders doen’. Het is belangrijk dat we jeugdigen (en hun gezin en naasten) nog meer centraal zetten in alles wat we doen. Dat we nog beter luisteren naar en aansluiten bij hun behoeften. Dat we zorgen voor een meer integrale aanpak, waarbij we niet alleen kijken naar de jeugdige zelf, maar ook de gezinssituatie en eventuele problematiek op bijvoorbeeld het terrein van het onderwijs, de bestaanszekerheid en wonen. Dat we hulp bieden op basis van de meest recente inzichten. En dat we alleen (jeugd)hulp bieden als dit de meest effectieve en passende oplossing is. 

Budget plan van aanpak sociaal domein (deels artikel 12)

Het plan van aanpak sociaal domein omvat het geheel aan veranderopgaven binnen het sociaal domein voor de komende jaren om te komen tot een toekomstbestendige inrichting van het sociaal domein.
Het plan van aanpak is een logische voortzetting van de koers die in 2020 door het college is ingezet met de ontwikkelagenda sociaal domein en de uitvoeringsopdrachten in het kader van artikel 12.

Het plan van aanpak heeft in eerste instantie een looptijd van 3 jaar en beslaat de periode 2024-2026. 

Het plan van aanpak sociaal domein omvat twee parallelle uitvoeringsopdrachten:

1. Het verder realiseren van de taakstelling artikel 12 zoals aangegeven door de inspecteur artikel 12 en die voor het jaar 2024 en 2025 vertaald is in het investeringsfonds sociaal domein zoals al opgenomen in de programmabegroting 2024-2027;
2. De veranderopgave ten aanzien van de aard en wijze van uitvoering van de taken in het sociaal domein binnen de gemeentelijke organisatie (bouwplan sociaal domein).

Beide opdrachten hangen nauw met elkaar samen en zijn noodzakelijk vanwege de toenemende druk op de wettelijke taken van de gemeente, de groeiende zorgvraag, de stijgende kosten, het groeiend tekort aan arbeidskrachten en tenslotte de druk vanuit fondsbeheerders om te komen tot een situatie waarin de gemeente weer in financiële zin op eigen benen kan staan.

Om de veranderopgave te realiseren is extra budget benodigd voor de jaren 2025 en 2026 (o.a. inzet extra personele capaciteit, specialistische adviesdiensten, training en opleiding van medewerkers binnen het sociaal domein) waarvoor dekking gevonden wordt in de reserve sociaal domein.

In 2020  is als onderdeel van het verbetervoorstel integrale toegang besloten om een regieteam in te richten, waarbinnen onder andere de functies proces- en casusregie conform de Zeeuwse regiekaart is belegd. Het inrichten van het regieteam was een eerste stap in de ontwikkeling van een brede integrale toegang.
Het regieteam werkt wet en domein overstijgend, integraal en heeft als doel:

• regievoering op de casuïstiek met veiligheidsaspecten en risicofactoren van 0 tot 100+ jaar, ook wel ‘grensvlak casuïstiek’ genoemd, te borgen.
• ondersteuning en expertise op dit vlak laagdrempelig en snel beschikbaar te stellen aan inwoners en samenwerkingspartners in de lokale zorg- infrastructuur van de gemeente Vlissingen, waaronder Buurtteams Vlissingen
• een kostenbesparing te realiseren op de inzet van (duurdere) individuele maatwerkvoorzieningen.

Medio 2023 heeft een evaluatie plaatsgevonden van het regieteam. Hierin is een aantal knelpunten naar voren gekomen die opgepakt moesten worden voor de verdere doorontwikkeling van het regieteam. Hiervoor is tijdelijk extra formatie gedurende 2024 (1 jaar) ingezet om de gewenste intensivering in te zetten. Om structureel vorm te kunnen geven aan de intensivering moet de formatie structureel gemaakt worden. 

Hiermee is een duidelijke scheidslijn ontstaan tussen de inzet in het voorliggend veld (Buurtteams Vlissingen), die laagdrempelig en ondersteunend is en het regieteam voor de casuïstiek waarin veiligheidsaspecten en risicofactoren zijn. 

Hiernaast is extra capaciteit benodigd voor functioneel beheer (verbeteren datakwaliteit) en consulentencapaciteit.

Orionis heeft te maken met veel loongerelateerde kosten. Hiernaast zijn meerkosten vanuit het gemeenschappelijke I&A plan (I&A samenwerking) waarvoor de VZG-richtlijn onvoldoende dekkingsmiddel biedt. Boven op de VZG-richtlijn compenseren we daarom deze meerkosten aan Orionis.
Ook zijn correcties doorgevoerd om de meerjarenbegroting aan te sluiten op de meerjarenbegroting van Orionis. 
Per saldo betekenen deze mutaties in 2025 en 2026 een nadeel van € 415.000 en € 200.000, in 2027 een voordeel van € 257.000 en vanaf 2028 een voordeel van € 18.000 op jaarbasis. 

Het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening en de Participatiewet is een wettelijke taak. De doelgroep re-integratie stijgt fors door de stijging van bijstandsaantallen, daardoor stijgt de begeleidingsbehoefte en daarmee de personele lasten. Orionis neemt voor de hogere kosten taakstellende bedragen op in hun begroting.

De afwijking  op de bijdrage aan de GR  Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst vloeit voort uit een hoger aandeel in de verdeelsleutel over de 13 gemeenten wat betreft de gemeentelijke bijdragen. Deze stijgt voor Vlissingen van 11,35% in 2024 naar 11,91% vanaf 2025. Deze stijging komt door een stijging in het percentage van het aantal inwoners 0-19 jaar voor Vlissingen t.o.v. de andere gemeenten.

Om op een meer gelijkwaardig voorzieningenniveau ten aanzien van het recht op minimaregelingen te komen met de buurgemeenten Middelburg en Veere, willen wij de inkomensgrens van huishoudens voor de toegang tot minimaregelingen verhogen van 110% naar 120% van de bijstandsnorm. 

Dit is in lijn met twee eerdere moties die in april 2024 door uw gemeenteraad zijn aangenomen. Wij hebben berekend dat dit  structureel € 1,6 miljoen kost (inclusief uitvoeringskosten). Hier zijn vooralsnog geen structurele middelen voor aanwezig om deze wijziging door te voeren en dus uitvoering te kunnen geven aan de aangenomen moties.

De bezetting van de griffie is sinds 2006 bijna gelijk gebleven. Het takenpakket is wel aanzienlijk toegenomen. Er worden meer bijeenkomsten georganiseerd, er zijn meer fracties (van 9 in  2006 naar 13 in 2022). 
Raadsleden worden daarnaast meer betrokken bij de voorbereiding van bepaalde bijeenkomsten of het tot stand komen van bepaalde beleidsstukken. Dit gebeurt bijv. in werkgroepjes. De griffie begeleidt de werkgroepjes.